Ortodonti Nedir ?
Ortodonti Tedavisi
Ortodonti, dişlerdeki dizilim bozukluklarını gidermek üzere insanların dişlerini normal dizilime getirmeyi amaçlayan bir diş tedavi yöntemidir.
Normalde ağız kapanışında üst dişler alt dişlerden daha önde olmalıdır. Ön dişlerin çok ilerde durduğu ve dudakların birbirine değmediği durumlarda, ağızda çapraz kapanış varsa, dişlerin düzgün yerleşmediği ya da birbiri üzerine bindiği durumlarda ortodontik tedaviye ihtiyaç vardır. Kapanış bozuklukları çiğneme ve konuşmadaki zorluklar gibi fonksiyonel problemlerin yanında, kozmetik problemlere de neden olur.
Aynı zamanda dizilim bozuklukları günümüzde sağlıklı bir gülüşe sahip olmamızı engelleyen ve sosyal statümüzü sınırlandıran en önemli etkenlerden birisidir.
Ortodontlik tedavi ;dişler ile çenenin estetik ve fonksiyonunu ideale ulaştırarak bireyin yaşam kalitesini yükseltmesine katkıda bulunur. Hangi yaşta olursak olalım tedavi edilmeyen ortodontlik problem daha da kötüleşir.Zaman geçtikçe çapraşıklık nedeniyle dişlerin temiz tutulamaması sonucu oluşan çürük ve dişeti hastalıkları,diş kayıplarına sebep olabilir.
Ortodontik Bozuklukların Nedenleri
1. Kalıtımsal: Anne, baba veya akrabalardan herhangi birinin dişlerinde var olan çapraşıklık genlerle çocuğa aktarılabilir. Buna engel olmak mümkün değildir.
2. Beslenme Bozuklukları: Yeterli beslenemeyen kişilerde, çene ve yüz yapısında hacimsel küçülme meydana gelecek ve normal hacimdeki dişler küçük çenelerde gerekli yeri bulamayacakları için çapraşıklıklar, rotasyonlar ve gömüklük durumları oluşacaktır.
3. Ağızdan Nefes Alma: Hasta burundan nefes alamıyor ise, üst çenenin büyüme potansiyeli üzerinde negatif etki oluşabilir.
4. Parmak Emme: Yeni doğmuş bir bebekte oldukça gelişmiş bir emme mekanizması vardır. Parmak emme yaşla azalır. Parmak emme alışkanlığında erken dönemde hiç önlem alınmaz. Genel olarak parmak emme 3.5 yaşından sonra da devam ederse tedaviye başlanmalıdır. Bu alışkanlığı devam ettiren çocukta alt ve üst dişlerde yer değiştirmeler ve kapanış bozuklukları oluşacaktır. .
5.Kötü alışkanlıklar: Diş sıkma, tırnak yeme, kalem ısırma, dudak ısırma gibi kötü alışkanlıklar.
6. Süt dişlerinin erken kaybı.
7. 20 yaş dişlerinin öndeki dişleri sıkıştırmasına bağlı düzensizlikler.
8. Diş kaybına bağlı olarak meydana gelen düzensizlikler.
9. Hormonal düzensizlikler, sistemik hastalıklar ve genetik olarak yatkınlıklar.
Her yaş grubundaki kişiler ortodontik tedavi yaptırabilir. Özellikle çocukların 7 yaşından önce ortodontik açıdan muayene olması önerilmektedir. 7 yaşından sonra daimi dişler sürmeye başlar ve problem varsa ortaya çıkarılabilir. Bu tedavinin erken yaşlarda yapılması başarılı sonuçlar vermektedir.
Ortodontlik tedavi 3 şekilde ayrılabilir
a.Sabit Apareyler :Dişin üzerine yapıştırılan ‘Braket’ denilen ancak hekim tarafından çıkarılan apareylerdir. Braketler temel olarak metal ve seramik (porselen) olmak üzere iki gruba ayrılırlar. İki braket türünün de kendine göre avantajları vardır. Ancak ortodontik tedavide genellikle paslanmaz çelik braketler kullanılır.
b.Hareketli Apareyler: Daha kısa süreli kullanabildiğimiz Akrilik damak kısmıyla ağızda tutunmayı sağlayan tellerden oluşan hasta tarafından takılıp çıkartılabilen apareylerdir. Genellikle tek veya bir gurup dişe hareket yaptırmak amacı ile kullanılır ve kapasiteleri sınırlıdır.
c.Fonksyonel Apareler Alt ve üst çenenin birbirine göre bozulan ilişkilerini (iskeletsel problemler) düzeltmek amacıyla ergenlik dönemi öncesinde küçük yaşlarda çoğunlukla hastaların kendilerinin takıp çıkarabildiği özel apareylerdir.
1-Diş vakalarına göre ortodonti tedavisi süreçleri değişiklik göstermektedir
2-Dişleri düzeltmek
3-Kapanış bozukluklarını düzeltmek
4-Diş boşluklarının (diastemeların) kapatılması
5-Diş ve dudaklari estetik sınırlara grtirmek.
Ortodontik tedaviden kimler yararlanabilir?
Amerikan Ortodontistler Dernegi çocuklarin 10 yasindan önce ortodontik gözleme girmesini tavsiye eder. O yaslarda yeterince kalici dis çiktigindan, olasi sorunlari görmek mümkündür.
Çene Kapanis Bozukluklari
Kötü bir kapanis çirkin gözükür ve bu insanlarin tedavi için ortodontiste gitmelerinin ana sebeplerindendir. Ayrica çignemede zorluk çikarir ve daha fazla çürüge yol açabilir.
Agizda ve dislerde yapisal ve islevsel herhangi bir bozukluğun olmamasi, agiz ve dislerin görevlerini tam olarak yapabilmeleri durumu “agiz ve dis sagligi” nin varligini gösterir.
Ortodontik tedavi & diş telleri için ağiz hijyeni
Dişlere tel taktırmadan önce dis fırçalama ve diş ipinin önemli olduğunu bilmelisiniz. Fakat ortodontik tedavi gören insanların ağiz hijyenine daha fazla dikkat etmeleri gerekir.